Podczas gdy amerykańskie koncerny ścigają się w tworzeniu coraz potężniejszych modeli AI, to w holenderskim Veldhoven bije serce technologii, bez której ten wyścig nie mógłby się toczyć. ASML, producent maszyn litograficznych, dostarcza narzędzia, które pozwalają tworzyć nowoczesne chipy – fundament współczesnych algorytmów, centrów danych i całej infrastruktury cyfrowej gospodarki.
Europejski gigant w świecie AI
Holenderska spółka wyrosła na najbardziej wartościową firmę giełdową w Europie, osiągając kapitalizację na poziomie 390 mld dolarów. Jej przychody w trzecim kwartale 2025 roku wyniosły 7,5 mld euro, a w kolejnym mogą sięgnąć 9,5 mld. ASML nie sprzedaje sztucznej inteligencji – tworzy technologię, która umożliwia jej istnienie. Maszyny litograficzne w ekstremalnym ultrafiolecie (EUV) pozwalają wytwarzać procesory o coraz mniejszych wymiarach i większej wydajności, co otwiera drogę do nowych zastosowań AI, od smartfonów po serwery obsługujące generatywne modele językowe.
Inwestycyjna gorączka i rosnący popyt
Świat wpadł w globalną gorączkę inwestycji w sztuczną inteligencję, a ASML znalazła się w samym jej centrum. Wartość nowych zamówień w trzecim kwartale wzrosła o 5,4 mld euro, z czego 3,6 mld przypadło właśnie na maszyny EUV. Firma przewiduje, że do 2030 roku jej przychody mogą sięgnąć 60 mld euro rocznie, przy średnim wzroście około 10 proc. To ambitna, ale realistyczna wizja – zwłaszcza gdy zapotrzebowanie na moc obliczeniową centrów danych ma wzrosnąć trzykrotnie.
W cieniu rywalizacji mocarstw
Ostrożność prezesa Christophe’a Fouqueta nie wynika z braku wiary w potencjał spółki, lecz z polityki. Rosnące napięcia handlowe między USA a Chinami mogą ograniczyć eksport, co ma znaczenie, bo Państwo Środka odpowiada już za ponad 40 proc. przychodów ASML. W tym geopolitycznym szachu firma musi grać precyzyjnie – z jednej strony wspierać rozwój globalnej sztucznej inteligencji, z drugiej chronić niezależność Europy. To nie tylko biznes, to fragment większej opowieści o tym, gdzie naprawdę bije puls współczesnego świata technologii.
